Krampen bij je baby: wat kan je eraan doen?

  • 14/05/2020
  • Maag-en-darmklachten
  • Huilbaby

Als kersverse ouder wil je niets liever dan dat je baby het goed heeft. Het welbevinden van je kindje krijgt dan ook je volle aandacht. Wanneer je baby dan toch huilt, wil je het liefst zo snel mogelijk weten wat er aan de hand is. Huilen is immers de enige manier waarop een baby duidelijk kan maken dat er iets aan de hand is.

Maar soms kan je baby er wel erg gefrustreerd of ontevreden uitzien. Het huilen lijkt dan zelfs meer op krijsen. In de eerste levensmaanden wordt dit hevige schreien vaak toegeschreven aan krampen. Je baby is ontroostbaar en stampt hevig met zijn armpjes en beentjes. In dit artikel lees je meer over krampen of kolieken en vooral wat je eraan kan doen.

Op deze pagina krijg je een antwoord op volgende vragen:

Zijn het krampen waardoor mijn baby zoveel huilt?

Wees je er in de eerste plaats van bewust dat het niet is omdat je baby vaak huilt, dat jouw kindje per definitie een huilbaby is. Pasgeboren baby’s huilen immers gemiddeld 1 tot 1,5 uur per dag. Rond de zes weken kan dat zelfs oplopen naar 2 tot 2,5 uur per dag.

Dat heeft alles te maken met het centrale zenuwstelsel dat nog in volle ontwikkeling is. Door de vele prikkels die je kindje krijgt, kan het snel in een alarmtoestand geraken net omdat het zenuwstelsel nog niet volledig ontwikkeld is. Hierdoor kan ook verklaard worden waarom baby’s die te vroeg geboren zijn vaak meer huilen. 

Artsen spreken in principe pas van een huilbaby wanneer voldaan is aan ‘de regel van drie’: een baby die minimaal drie weken gedurende drie dagen per week minstens drie uur per dag huilt, wordt een huilbaby genoemd.

Het is als ouder niet evident om te leren omgaan met een huilbaby, maar de oorzaak van het huilen proberen te achterhalen in samenspraak met een arts kan al een grote hulp zijn om het huilen beter te plaatsen. 

In veel gevallen liggen krampen of kolieken aan de basis van het huilen van een baby. Er is echter nog geen eenduidigheid over wat kolieken precies zijn. Krampen of kolieken bij een baby vertonen vaak volgende kenmerken of symptomen:

  • Het huilen, de ongemakkelijkheid en de prikkelbaarheid komen voor in periodes. Hoewel die periodes vrij lang kunnen duren, huilt je baby niet voortdurend. Meestal duiken ze op na een voeding of vlak voor een vuile luier. 
  • Van krampen heeft een baby meestal last in periodes vanaf de geboorte tot rond de vijf maanden. Vanaf zes maanden nemen de krampen meestal af. 
  • Babykrampen gaan vaak gepaard met winderigheid.
  • Het huilen van je kindje lijkt eerder op krijsen. Verder spant het hele lichaam van je baby zich op, stampt hij met zijn beentjes, balt hij zijn vuistjes en kan hij door dat alles rood aanlopen.
  • Babykrampen duiken meestal ’s avonds of na het voeden op, maar kunnen ook op andere tijdstippen zoals ’s nachts voorkomen.

Toets wat je merkt bij je baby zeker af met een arts. Die kan je uitsluitsel geven en kan ook andere lichamelijke oorzaken uitsluiten. 

Waardoor worden kolieken veroorzaakt?

In feite is het niet zeker geweten waardoor kolieken of krampen worden veroorzaakt. Vermoedelijk liggen verschillende oorzaken aan de basis. Die kunnen van psychologische, sociale of biologische aard zijn. Het kan bijvoorbeeld gaan om vastzittende lucht of een voedselintolerantie. Maar ook hoe de maag en darmen bewegen en samentrekken tijdens het verteren, kan moeilijk en pijnlijk verlopen. Dat wordt een verstoorde darmmotiliteit genoemd. 

Tijdens de spijsvertering trekken de spieren in de maag samen om het voedsel af te breken en te vervoeren naar de darmen. Bij een jonge baby is die darmmotiliteit nog niet volledig ontwikkeld. Ze kan ook verstoord zijn. Je kindje kan geconstipeerd zijn, last hebben van reflux en van kolieken.

Dat is natuurlijk pijnlijk en ongemakkelijk. Dat verklaart meteen ook het luide krijsen en de hevige fysieke reactie zoals het volledig opspannen en spartelen met de beentjes.

De voorbije jaren werd ook meer en meer onderzoek gedaan naar de rol van microbiota in de darmen. In onze darmen leven immers ontelbare micro-organismen. Samen worden ze ook wel de darmflora of het microbioom genoemd. 

Onderzoek wees uit dat zuigelingen met kolieken minder gezonde bacteriën (zoals bijvoorbeeld lactobacili) in hun maag en darmen hebben dan zuigelingen zonder kolieken1.

Wat kan je als ouder doen in het geval van krampjes?

Als ouder van een zuigeling met kolieken is het belangrijk om in de eerste plaats rustig te blijven en positief te denken. Weet dat deze situatie zal verbeteren wanneer je baby 3 tot 4 maanden oud is. Verder zijn er heel wat zaken die kunnen helpen in het geval van kolieken: 

  • Zorg dat je baby tijdens en na het voeden regelmatig een boertje kan laten. 
  • Te veel voeding in één keer kan de krampjes ook verergeren. Kleine porties voeding aan je baby geven is daarom beter. 
  • Vermijd dat je baby tijdens het voeden te veel lucht binnenkrijgt. Zorg dat hij bij borstvoeding goed aanhapt en dat het speentje bij flessenvoeding voldoende met melk gevuld blijft. Op die manier krijgt je baby geen lucht binnen. 
  • In een badje komt je baby tot rust. De warmte zal je kindje goed doen. 
  • Geef je baby een massage door via cirkelvormige bewegingen zijn buikje te masseren. 
  • Een fopspeen kan troost bieden. 
  • Leg je baby op je voorarm en wieg hem zachtjes. Voor kindjes met krampjes is dit een aangename houding. 
  • Vaak wordt tegen babykrampjes venkelthee als tip gegeven. Let daar echter mee op. Het effect daarvan is niet bewezen. Zeker voor baby’s jonger dan vier maanden is venkelthee geen goed idee. 
  • Bij reflux of krampen bij een baby kan eens langsgaan bij de osteopaat ook helpen. In een aantal sessies kan de onrust die je baby ervaart, verminderd worden. Bespreek osteopathie in elk geval eerst met je arts. 
  • In het geval van krampen bij een baby medicatie toedienen heeft weinig zin. Wat wel kan helpen is een voedingssupplement probiotica om het evenwicht in de darmflora te herstellen. 

Meer tips and trucs om kolieken te voorkomen vind je hier.

Wat goede bacteriën voor de darmen van je baby kunnen doen

Uit recent onderzoek blijkt dat het belang van micro-organismen in de darmen bij kolieken, constipatie, reflux of teruggeven niet mag onderschat worden2. 

Een baby wordt in feite geboren met onrijpe darmen. Er is al een begin van de darmflora aanwezig, maar nog niet alle micro-organismen zijn terug te vinden in het spijsverteringsstelsel van een zuigeling. Bij borelingen met verteringsproblemen kan een probioticakuur helpen. Idealiter dien je aan je baby lichaamseigen of commensale bacteriën toe. Deze goede bacteriën komen onder meer ook voor in de moedermelk3. 

Bij een probioticakuur is het cruciaal dat de bacteriën de darmen levend bereiken, zodat ze in de darmflora kunnen koloniseren. Kies daarom voor een bacteriestam met bewezen doeltreffendheid. Om kolieken aan te pakken is de bacteriestam Lactobacillus reuteri DSM17938 (Lactobacillus reuteri Protectis) het meest wetenschappelijk onderbouwd4.

Er bestaan ook preparaten die probiotica combineren met vitamine D. Bij last van krampen is een baby snel overprikkeld. Als je slechts één keer druppels moet toedienen, moet je je baby niet onnodig belasten met verschillende vreemde, nieuwe smaken.  

Het is sowieso een goed idee om bij je arts of apotheker te rade te gaan wanneer je met een probiotisch voedingssupplement wil starten in het geval van krampen bij je baby.

Bron (1): Savino F. et al. Intestinal microflora in breastfed colicky and non-colicky infants. Acta Pediatr. 2004: 93: 825-829 en Savino F. et al. Bacterial counts of intestinal Lactobacillus species in infants with colic. Pediatr. Allergy Immunol 2005: 16: 72-75

Bron (2): Indrio F. et al. The effects of probiotics on feeding tolerance, bowel habits, and gastrointestinal motility in preterm newborns. J. Pediatr. 2008: 152:801 – 806. 

Bron (3): Rautava et al. The Development of Gut Immune Responses and Gut Microbiota: Effects of Probiotics in Prevention and Treatment of Allergic Disease. Curr. Issues Intest. Microbiol. (2002) 3: 15-22.

Bron (4): Daelemans S. et al. Recent advances in understanding and managing infantile colic. Version 1. F1000Res. 2018; 7: F1000 Faculty Rev - 1426.