Neus-keel-oor is een tak binnen de geneeskunde die de gebieden rond de neus, keel en oren omvat.
Omdat de drie gebieden met elkaar verbonden zijn via de buis van Eustachius, ontstaat er een nauwe connectie, waardoor medische klachten vaak met elkaar overlappen. Je behandelt de pijn dus best niet in vacuüm, maar samen.
____________
De neus, de keel en het oor – drie gegevens die in de geneeskunde niet van elkaar te scheiden zijn. Problemen aan je keel? Dan ga je best naar de keel-neus-oorarts. Stopt je oor maar niet met suizen? De KNO-arts. Neusklachten? Je raadt het al…
Dat is eigenlijk niet zo verwonderlijk. De neus, de keel en de oren zijn namelijk zo nauw met elkaar verboden dat een probleem aan een van de lichaamsdelen zelden alleen voorkomt. Heb je pijn aan één? Dan gaat dit vaak gepaard met klachten aan de andere twee.
In dit artikel wordt dieper ingegaan op:
Hoe zijn neus, keel en oren met elkaar verbonden?
Oorpijn, neusklachten en last aan de keel gaan vaak samen.
Dat komt omdat de neus, de keel en de oren verbonden zijn met elkaar in het lichaam door buis van Eustachius. Door die nauwe samenhang, zie je vaak een overlapping in klachten bij neus, keel en oren.
Als je bijvoorbeeld een ontsteking hebt aan je oor, dan kan de vloeistof via de buis van Eustachius doorvloeien naar de keel en kan er zo ook een keelontsteking ontstaan. De drie gebieden worden binnen de geneeskunde dus ook onder één specialisme behandeld: neus-keel-oor.
Klachten aan neus, keel en oor: een overzicht
Benieuwd naar welke klachten je allemaal kan hebben bij aandoeningen aan je neus, keel en oor? Hier vind je een handig overzicht van veelvoorkomende klachten:
| Neus: | Keel: | Oor: |
| Overmatig niezen | Hoesten | Oorpijn |
| Loopneus | Keelpijn | Oorsuizen |
| Verstopte neus | Moeilijkheden met slikken | Verstopt oor |
| Bloedneus | Heesheid en andere stemproblemen zoals knobbeltjes | Niet goed horen |
| Pijnlijke amandelen | Overmatig snurken | Evenwichtsstoornis |
| Afwijkingen aan neusschelpen, neustussenschot en neusbijholten | Pijnlijke amandelen | Problemen aan het trommelvlies |
Heb je één van bovenstaande klachten? Dan gaat dat vaak gepaard met andere klachten aan de neus, keel en oren. Verschillende combinaties en connecties tussen klachten zijn mogelijk, maar hier vind je enkele veelvoorkomende voorbeelden:
- Een verkoudheid kan leiden tot een keelpijn, oorpijn en een loopneus.
- Oorpijn tijdens het slikken (wanneer je bv. een keelontsteking hebt).
- De slijmvliezen in je neus en keel staan in verbinding met elkaar en reageren vaak samen op dezelfde virussen, bacteriën en prikkels.
- Pikant voedsel leidt tot tranende ogen, een prikkelende keel en een loopneus.
- Een keelontsteking slaat gemakkelijk over in een oorontsteking.
- Geeuwen of lichtjes druk op je neus plaatsen opent je oren (bv. bij duiken).
- De neus- en keelamandelen zijn gelinkt en worden soms beide verwijderd.
Vele van bovenstaande klachten zijn vervelend, maar vaak niet ernstig. Wil je deze graag oplossen? Dan ga je best op zoek naar de oorzaak van jouw klachten.
Wat zijn de voornaamste oorzaken voor keel-, neus- en oorklachten?
Aandoeningen van de neus, keel en oren hebben vaak dezelfde achterliggende oorzaken. En ook de behandelingen zijn gelijkaardig. Als je last hebt aan je neus, keel of oren, dan heb je dus vaak ook last aan de andere twee. Om met zekerheid te bepalen waar je klachten juist vandaag komen, ga je best naar de arts.
Hier vind je een overzicht van veelvoorkomende oorzaken:
Verkoudheid
Een verkoudheid is een virale infectie waarbij het slijmvlies aan in je neus, keel en bijholten ontstoken is. Dit kan leiden tot symptomen als een verstopte neus, loopneus, keelpijn en oorpijn. De beste behandeling hier is veel te rusten. Ook warme dranken en medicijnen als neusspray en keelpastilles kunnen klachten verminderen. Je leest alles over een verkoudheid en wat je eraan kan doen hier.
Ontstekingen
Heb je last aan je neus, keel of oren? Dan komt dat vaak door een ontsteking. Hier vind je een overzicht van enkele veelvoorkomende aandoeningen:
- Keelontsteking (klachten: hoesten, keelpijn, moeite met slikken, heesheid)
- Sinusitis (klachten: loopneus, niezen, irriterende hoest, pijn in aangezicht)
- Oorontsteking (klachten: oorpijn, keelpijn)
- Middenoorontsteking (klachten: oorpijn, minder goed gehoor)
- Ontsteking aan gehoorgang (klachten: oorpijn)
Doordat de neus, keel en oren verbonden zijn aan elkaar, kan een ontsteking snel overslaan van het ene gebied naar het andere. Dit gaat in vele gevallen vanzelf over. Indien dat niet het geval is, dan ga je best even langs de arts.
Allergieën (= een overgevoeligheid aan allergische prikkels)
Ook allergieën hebben vaak een impact op de neus, keel en oren. Je krijgt een verstopte neus of loopneus, tranende ogen, prikkels in de keel (die al dan niet tot hoesten kunnen leiden) en oorpijn. Enkele veel voorkomende allergieën zijn:
- Hooikoorts
- Huidschilfers van dieren (bijvoorbeeld honden en katten)
- Huisstofmijt
- Schimmels
Denk je dat je last hebt van een allergie? Dan kan je in de meeste gevallen je levensstijl aanpassen, waardoor de prikkels vermeden worden. Ook kan je langsgaan bij de arts. Hij of zij zal jouw gepaste medicatie, zoals bijvoorbeeld een neusspray op basis van cortisone, voorschrijven.
Overgevoeligheid aan niet-allergische prikkels
Naast allergische prikkels, kan je ook overmatig reageren op niet-allergische prikkels, en dat leidt ook tot klachten als een loopneus, hoesten, prikkelende keel, … Enkele voorbeelden van prikkels waar je overgevoelig kan op reageren, zijn:
- Parfums, luchtverfrissers
- Baklucht
- Verflucht
- Dampen, rook, uitlaatgassen en sigaretten
- Pittig en gekruid voedsel, bijvoorbeeld chili, gember, curry, hete pepers, …
Wil je geen last hebben van je klachten? Dan is het in de eerste plaats aangewezen om de prikkels zo veel mogelijk te vermijden. Lukt dat niet? Dan kan je zeker je klachten verminderen met medicatie, zoals bijvoorbeeld een neusspray op basis van natriumchloride of xylometazoline (bijvoorbeeld Xylomaris).
Een volledig overzicht van welke neusspray je best wanneer gebruikt, lees je hier. Wil je een volledige analyse van je klachten? Ga gerust langs bij de arts of apotheek.
Plotse verandering in externe omstandigheden
Ook kan je last krijgen van je neus, keel en oren wanneer er een plotse verandering plaatsvindt in je omgeving, zoals bijvoorbeeld in de luchtdruk of temperatuur. Enkele voorbeelden:
- Wanneer je van een warme kamer in de vrieskou wandelt;
- Bij het opstijgen en landen tijdens het vliegen;
- Wanneer je stijgt of daalt tijdens het duiken.
Heb je last aan je neus, keel en oor, maar weet je niet zeker van waar het komt? Neem dan zeker contact op met je arts. Hij of zij zal je helpen bij jouw diagnose.
Hoe behandel je je neus-, keel- en oorklachten?
Een eerste belangrijk stap is bepalen waar precies je klachten vandaan komen. Heb je last van een verkoudheid of een ontsteking? Is er sprake van allergieën? Reageert je lichaam op een niet-allergische prikkel? Of is het een acuut probleem, zoals bijvoorbeeld een verandering van temperatuur of oorpijn tijdens het vliegen?
Het probleem bepalen, kan je enorm helpen om de klachten naar de toekomst toe te vermijden of om te weten welke behandeling je best toepast om ervan af te raken. Afhankelijk van je klachten, kunnen volgende zaken jou helpen:
- Preventief te werk gaan en prikkels proberen vermijden. Dit werkt vooral wanneer je overgevoelig bent aan allergische of niet-allergische prikkels.
- Natuurlijke wondermiddeltjes om je klachten te verlichten, zoals bijvoorbeeld een stoombad of thee met gember en honing. Dit is vooral een goed idee wanneer je last hebt van een verkoudheid, keelontsteking of loopneus.
- Medicatie zonder voorschrift, zoals bijvoorbeeld pijnstillers en keelpastilles, die je helpen om je klachten te verlichten.
- Neusspray, bij bijvoorbeeld een loopneus of oorontsteking. Je hebt verschillende soorten neusspray (op basis van zoutoplossing, xylometazoline en cortisone). Welke soort je best wanneer gebruikt, hangt af van de oorzaak van je klachten. Een volledig overzicht lees je hier.
- Medicatie op voorschrift, zoals bijvoorbeeld antibiotica. Dit kan vooral van toepassing zijn wanneer je last hebt van een ontsteking die niet overgaat.
- Bij aanhoudende problemen kan een operatie eventueel aangewezen zijn. Een veelvoorkomend voorbeeld is het verwijderen van de amandelen. Je huisdokter zal je doorsturen naar je KNO-arts, die je verder zal helpen.
Zoals je wel kan zien, is de exacte behandeling afhankelijk van je symptomen en de oorzaak achter die klachten. Ben je niet zeker waar jouw klachten vandaan komen en twijfel je over welke behandeling het best is voor jou? Neem gerust contact op met je arts of apotheek. Hier vind je alvast een handig, samenvattend overzicht:
| Behandeling of oplossing: | Bij welke symptomen en oorzaken: | Effect: | Met advies arts of op voorschrift: |
| Preventie en aanpassingen aan levensstijl | Loopneus, prikkelende keel of tranende ogen door bv. allergieën of overgevoeligheid aan niet-allergische prikkels | Minder frequent last van klachten | Nee |
| Pijnstillers en keelpastilles | Verkoudheid; ontstekingen; pijn aan neus, keel of oren | Pijnstillend | Nee |
| Neusspray | Loopneus of verstopte neus (door bv. verkoudheid, sinusitis, otitis media, allergieën, overgevoelige reactie op niet-allergische prikkels); oorpijn door ontsteking of tijdens vliegen | Ontzwellend, verlichting van klachten en/of ontstekingsremmend | Nee |
| Antibiotica | Ontstekingen aan keel, neus of oren (bv. sinusitis, keelontsteking, otitis media, oorontsteking, …) | Ontstekingsremmend | Ja |
| Operatie | Enkel wanneer er sprake is van een aanhoudend probleem (bv. amandelen te groot, , …) | Verwijderen van de klacht | Ja |
Op zoek naar een doeltreffend middel om je te helpen je oor-, keel-, en neusklachten te verlichten? Xylomaris kan helpen, een sterke neusspray op basis van xylometazoline.
